Ha ho tluoa libakeng tse nang le mocheso o phahameng—ho tloha liontong tsa indasteri ho ea libakeng tsa mollo tsa bolulo—thepa e 'ngoe e hlahella e le mokokotlo oa botšepehi ba sebopeho:seretse se hanang letsopa. E etselitsoe ho mamella mocheso o feteletseng, khoholeho ea lik'hemik'hale le ho thothomela ha mocheso, seretse sena se ikhethileng ha se feela "sekhomaretsi" sa litene tse hanang ho sebelisoa. Ke karolo ea bohlokoa e netefatsang polokeho, katleho le bophelo bo bolelele lits'ebetsong moo litene tse tloaelehileng li ka senyehang. Hore na u mosebetsing oa tlhahiso, kaho, kapa ntlafatso ea lehae la DIY, ho utloisisa tšebeliso le melemo ea seretse se hanang ho sebelisoa ka letsopa ho ka fetola merero ea hau ea mocheso o phahameng.
Sa pele le sa bohlokoa, liforo tsa indasteri le li-oven ke sebaka sa mantlha sa ho bapalla seretse se hanang letsopa. Lifemeng tsa tšepe, lifemeng tsa khalase, lifemeng tsa samente le litsing tsa tlhahiso ea letsopa, liforo li sebetsa mochesong o fetang 1,000°C (1,832°F) ka lihora kapa esita le matsatsi a mangata. Seretse se tloaelehileng sa samente sa Portland sea qhibiliha kapa sea bola maemong a feteletseng joalo, e leng se lebisang ho hloleheng ha sebopeho, ho lutla le nako e jang chelete e ngata ea ho phomola. Leha ho le joalo, seretse se hanang letsopa se entsoe ka letsopa le hloekileng haholo, silica, le lintho tse ling tse hanang tse bolokang matla le sebopeho sa tsona mochesong ona o matla. E koala likheo lipakeng tsa litene tse hanang mocheso, e thibela tahlehelo ea mocheso e ka fokotsang ts'ebetso ea matla ho fihlela ho 30%. Bakeng sa basebetsi ba indasteri, sena se fetolela ho fokotsa likoloto tsa matla, ho fokotsa litšitiso tsa tlhokomelo, le ho latela litekanyetso tse tiileng tsa polokeho.
Ntle le indasteri e boima, seretse se hanang letsopa ke ntho ea bohlokoa lits'ebetsong tsa ho futhumatsa tsa khoebo le tsa bolulo. Libaka tsa mollo, litofo tse besang patsi, le li-chimney liner li itšetlehile ka tsona ho etsa mokoallo o sireletsehileng, o hanelang mocheso. Ak'u nahane u hotetsa mollo o mofuthu ka phapusing ea hau ea ho phomola feela hore seretse se tšoere litene tsa sebaka sa hau sa mollo se petsohe 'me se ntše mosi o chefo - ena ke kotsi ea ho sebelisa seretse se sa hanang. Seretse se hanang letsopa ha se mamelle feela potoloho e pheta-phetoang ea ho futhumatsa le ho pholisa ea libaka tsa mollo tsa bolulo empa hape se hanela lihlahisoa tse senyang tsa patsi e tukang kapa mashala. Ho bonolo ho kopanya le ho sebelisa, e leng se etsang hore e be khetho e ntle bakeng sa litsebi tsa ho betla le batho ba ratang ho iketsetsa lintho ka ho tšoana. Beng ba matlo ba tsetelang sebakeng se secha sa mollo kapa ba nchafatsang sa khale ba tla fumana hore ho sebelisa seretse se hanang letsopa ho etsa bonnete ba hore mokhoa oa bona oa ho futhumatsa o nka lilemo tse mashome ntle le ho beha polokeho kotsing.
Tšebeliso e 'ngoe ea bohlokoa ke lits'ebetso tsa petrochemical le metallurgical. Libaka tsa ho hloekisa, li-smelting le li-foundry li sebetsana le eseng feela mocheso o phahameng empa hape le lik'hemik'hale tse matla - li-acid, li-alkali le litšepe tse qhibilihisitsoeng tse ka senyang li-mortar tse tloaelehileng. Ho se sebetse ha lik'hemik'hale tsa seretse se hanyetsang letsopa ho etsa hore se be se loketseng likepe tsa karabelo ea lesela, li-crucible le litsamaiso tsa ho ntša mosi. Se etsa tiiso e tiileng e thibelang ho lutla ha thepa e kotsi, e sireletsang basebetsi le tikoloho. Ho qhibilihisa aluminium, mohlala, seretse se hanyetsang letsopa se sebelisoa ho kenya lisele tsa electrolytic, moo se hanelang mafome a tsoang ho aluminium e qhibilihisitsoeng le letsoai la fluoride. Ho tšepahala hona ke ka lebaka leo e leng khetho e ratoang liindastering moo esita le ho hloleha ho honyenyane ho ka bang le liphello tse kotsi.
Seretse se hanelang letsopa le sona se bapala karolo ea bohlokoa liontong tsa pizza le likhitsineng tsa khoebo. Lionto tsa pizza tse besitsoeng ka patsi li sebetsa mochesong o pakeng tsa 400°C le 500°C (752°F le 932°F), li hloka seretse se ka sebetsanang le mocheso o matla ntle le ho petsoha kapa ho lahleheloa ke ho khomarela. Li-pizza tsa litsebi le baapehi ba lapeng ka ho tšoanang ba tšepa seretse se hanelang letsopa ho haha le ho lokisa lionto tsena, kaha se netefatsa kabo e tsitsitseng ea mocheso 'me se thibela mosi kapa mocheso ho tsoa. Likhitsineng tsa khoebo, e sebelisetsoa ho kenya li-grill, li-rotisseries le lisebelisoa tse ling tse chesang haholo, ho boloka maemo a bohloeki ka ho thibela likaroloana tsa lijo ho tšoasoa ka seretse se hanelang.
Ke eng e khethollang seretse se hanyetsang letsopa ho thepa e 'ngoe e hanyetsang? Ho tenyetseha ha sona le ho sebetsa hantle ha sona. Ho fapana le seretse se nang le alumina e ngata kapa silica, tse etselitsoeng mocheso o phahameng haholo empa li tla ka theko e phahameng, seretse se hanyetsang letsopa se leka-lekanya ts'ebetso le theko e tlase bakeng sa lits'ebetso tse tloaelehileng tsa mocheso o phahameng. E fumaneha ka mokhoa oa phofo, e ka kopanngoang le metsi sebakeng seo ho latela botsitso bo lakatsehang, e fokotsa litšenyehelo tsa litšila le lipalangoang. Ho feta moo, e na le bokhoni bo botle ba ho sebetsa—baetsi ba lihahi ba ka e bopa le ho e boreleli habonolo, ba netefatsa tlamo e tiileng pakeng tsa litene.
Ho khetha seretse se nepahetseng sa letsopa se hanang ho sebelisoa ho bohlokoa bakeng sa katleho ea projeke ea hau. Batla lihlahisoa tse fihlelang maemo a indasteri, joalo ka ASTM C199, e hlalosang litlhoko tsa seretse se hanang ho sebelisoa. Nahana ka mocheso o phahameng ka ho fetisisa oa ts'ebeliso ea hau, kaha li-mortar tse ling tsa letsopa li etselitsoe maemo a phahameng a mocheso ho feta tse ling. Bakeng sa merero ea indasteri, khetha seretse se nang le li-additi tse eketsehileng tse eketsang ho hanyetsa mocheso le botsitso ba lik'hemik'hale. Bakeng sa ts'ebeliso ea bolulo, seretse se tloaelehileng sa letsopa se hanang ho sebelisoa se tla lekana bakeng sa libaka tse ngata tsa mollo le litofo.
Qetellong, seretse se hanang letsopa ke thepa ea bohlokoa ts'ebelisong efe kapa efe e kenyeletsang mocheso o phahameng. Ho tloha liontong tsa indasteri ho ea libakeng tsa mollo tsa lapeng, se fana ka matla, ho hanyetsa mocheso le ho tšoarella ho hlokahalang ho boloka meaho e sireletsehile ebile e sebetsa hantle. Mefuta e mengata ea ts'ebeliso ea eona, katleho ea litšenyehelo, le bonolo ba ts'ebeliso li etsa hore e be khetho e ntle bakeng sa litsebi le Baetsi ba DIY ho pholletsa le liindasteri. Haeba u rera projeke ea mocheso o phahameng, u se ke ua khotsofalla seretse se tloaelehileng—tsetela seretseng se hanang letsopa 'me u netefatse hore mosebetsi oa hau o ema nako e telele.
Nako ea poso: Tshitwe-01-2025




